خلاصه دینی دهم

درس اول : جهان هدفمند

 

اثبات هدفمندی جهان :

الف : خداوند حکیم است یعنی کار بیهوده و عبث انجام نمی دهد .

ب : اگر جهان هدفی نداشته باشد کاری بیهوده و عبث است .

نتیجه : جهان هستی هدفمند است.

تفاوت انسان و حیوان در انتخاب هدف :

1-          انسان باید هدف خود را بشناسد تا بسمت آن حرکت کند بخلاف حیوان .

2-          هدف انسان باید متناسب با استعدادهای او باشد و به همه استعدادهای او پاسخ دهد .

3-          انسان بی نهایت طلب است پس اهدافش نامحدود می باشد .

علت اختلاف اهداف :

چون بینش های افراد با یکدیگر متفاوت است و هرکس بر اساس بینش خود حرکت می کند.

سوال : چه کسی می تواند بهترین هدف را برای انسا انتخاب کند ؟

پاسخ : چون خداوند انسان را خلق کرده و به استعدادهای او آگاه تر است و از طرفی برای انتخاب هدف نیازمند ملاک و معیار می باشیم .

 

انواع هدف :

اهداف اصلی : در پاسخ به نیازهای اصلی مانند رسیدن به سعادت

اهداف فرعی :در پتاسخ به نیازهای فرعی مانند سیر شدن و ..

نکته مهم : باید دقت کرد که اهداف فرعی جای اهداف فرعی را نگیرند.

 

برترین هدف :

هدفی که پاسخگوی دو نیاز متنوع بودن نیازهای انسان و بی نهایت طلبی او باشد .

نتیجه اینکه : تنها تقرّب و نزدیکی به خداوند می تواند هدف اصلی و برترین هدف انسان باشد .

درس دوم :سرمایه های انسان

-      شناخت انسان اولین گام در رسیدن به هدف انسان ( رسیدن به تقرب الهی )

 

-      منظور از شناخت انسان :

 

شناخت سرمایه ها و توانایی ها مادّی و معنوی انسان

 

و شناخت موانع و محرک های توانایی ها است .

 

-      انواع استعدادها و توانایی ها عنایت و لطف الهی برای انسانها می باشد .

 

انواع سرمایه ها و استعدادها :

 

- اندیشه و تفکر

 

- اراده و اختیار

 

- گرایش فطری به خداوند

 

- گرایش فطری به خوبی ها و بیزاری فطری از بدی ها

 

فطرت یعنی صفات مشترک بین همه انسانها مانند : محبت ، تنفر و غضب و ..

 

- قرار دادن نفس لوّامه در وجود انسان

نفسی که ما را به اعمال خوب دعوت می کند .

 

- فرستادن پیامبران و امامان همراه با کتاب الهی

 

-      سرمایه و هدف :

بین سرمایه ها و هدف انسان تناسب وجود دارد یعنی چون خداوند در وجود انسان سرمایه های معنوی قرار داده است پس هدف معنوی هم باید داشته باشد وگرنه با حکمت الهی سازگاری وجود ندارد و این کار خداوند لغو و بیهوده بود.

 

-      موانع رسیدن به هدف :

 

موانع درونی ( در وجود خود انسان )  : نفس امّاره

نفسی که ما را به اعمال بد دعوت می کند .

 

 موانع بیرونی( در وجود خود انسان نیست)  : شیطان

 

 

درس سوم : اعتقاد به معاد

 

اعتقاد به معاد

هدف درس : اثبات معاد بعنوان مهمترین هدف و مهمترین عامل برای انتخاب هدف

دو دیدگاه در مورد معاد :

دیدگاه اول : معتقدین به معاد

 

-      بر اساس این دیدگاه انسان دارای دو بعد جسمی و روحی است که با مرگ او فقط بعد جسمی از بین می رود و بعد معنوی باقی می ماند .

 

-      پیامبران الهی و پیروان آنان مرگ را همچون پلی می دانند که انسان را از یک مرحله هستی به هستی بالاتر منتقل می کنند .

 

اثبات :

مقدمه اول : انسان دارای دو بعد است، بعد مادّی و بعد معنوی

مقدمه دوّم : با مرگ انسان فقط بعد مادّی از بین می رود .

نتیجه : بعد روحانی باقی می ماند . ( باید عالم دیگری ورای عالم دنیا وجود داشته باشد )

آثار اعتقاد به معاد :

1- امیدواری وشور و نشاط

مَن آمَنَ بِاللّهِ وَ الیَومِ الآخِرِ وَ عَمِلَ صالِحًا فَلاخَوفٌ عَلَیهِم وَلا هُم یَحزَنونَ

مفهوم آیه : شجاعت و نشاط در زندگی نتیجه مومن بودن به خدا و معاد و عمل صالح است .

2 - تقویت روحیه فداکاری با عدم ترس از مرگ

 

دیدگاه منکرین معاد ( ماتریالیست ها )  :

-      بر اساس این دیدگاه با متلاشی شدن جسم زندگی او پایان  می یابد و انسان نیست و نابود می شود .

نکته ها :

1- منکران معاد برای قول و گفته خود دلیل و منطق ندارند و فقط پندار و گفتاری است که بر اساس علم نبوده و بی ارزش است .

2 - کافران مرگ خود را به طبیعت و روزگار نسبت می دهند .

 

آثار انکار معاد

1- اینان  می کوشند راه فراموش کردن و غفلت از مرگ را پیش بگیرند و خود را به هرکاری سرگرم سازند تاآینده تلخی را که در انتظار دارد، فراموش کنند.

2- عاقبتی جز فرو رفتن در گرداب آلودگی ها نخواهند داشت.

3- به یأس و ناامیدی دچار می شوند.

4- گاهی نیز برای تسکین خود و فراراز ناراحتی، در را ههایی قدم م یگذارند که روز به روز بر سرگردانی و یأس آنان می افزاید.

نکته مهم در مورد افرادی که ایمان ضعیفی دارند :

این افراد به دلیل فرو رفتن در هوس ها، دنیا را معبود و هدف خود قرار می دهند و از یاد آخرت غافل می شوند و از این رو، زندگی و رفتار آنان به گونه ای است که تفاوتی با منکران معاد ندارد.

درس چهارم :  آینده روشن

 

دلیل اهمیت و ضرورت بحث معاد :   چون بنا به استدلال عقل مبنی بر اینکه دفع خطر احتمالی عقلا لازم است لذا بحث از معاد ضرورت دارد .

 

اثبات قائده عقلی وجوب دفع خطر احتمالی :

فرض کنیم فرد دیوانه ای و یا کودکی از وجود خطری به ما خبر دهد .

سوال : آیا هیچ توجهی به حرف او نمی کنیم ؟ یا نمی توانیم نسبت به حرف او بی تفاوت باشیم ؟

پاسخ این است که به صحبت او توجه می کنیم چراکه عقل ما به ما دستور می دهد که اگر احتمال خطر هم دادیم باز به آن توجه کنیم .

حال : خداوند بوسیله انبیاء خبر از قیامت و معاد داده است و بر اساس همین قائده عقلی نمی توان نسبت به این خبر بی تفاوت بود .

علاوه بر اینکه در قران کریم ( آیه 87 نساء خداوند خبر قطعی از معاد داده است .

 

دلایلی که بر امکان معاد دلالت می کند :

1-          آفرینش نخستین انسان( آفرینش دوباره انسان از آفرینش ابتدایی سخت تر نیست )

2-          بیان نمونه هایی از زنده شدن مردگان در دنیا ( ماجرای عزیر نبی )

3-          نظام مرگ و زندگی در طبیعت با تغییر فصل ها

 

دلایلی که بر ضرورت معاد دلالت دارند :

 

1-          معاد لازمه عدل الهی ( یعنی اگر معاد نباشد در این عالم همه پاداش و کیفر اعمال خود را نمی توانند ببینند علاوه بر اینکه این عالم ظرفیت جزا و پاداش همه انسانها را ندارد )

2-          معاد لازمه حکمت الهی ( یعنی اگر معاد نباشد دنیا عبث و بیهوده خواهد بود و چون خدا حکیم است و کار بیهوده انجام نمی دهد لذا معاد ضرورت دارد )

 

سوال مهم : چرا عدّه ای معاد را انکار می کنند ؟

 

جواب :

اولا : بعید بودن چیزی دلیل بر غیر ممکن بودن آن نیست مثل اینکه بگوئیم بعید است امروز زلزله بیاید.

ثانیا : عدم شناخت قدرت الهی ومقایسه کردن قدرت خدا با قدرت محدود انسان .

 

 

درس پنجم : عالم برزخ

 

برزخ در لغت : فاصله و حائل بین دو چیز را برزخ گویند .

برزخ در اصطلاح : حیات و عالمی است بین زندگی دنیا و حیات آخرت .

آیه قرآن : و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون

نکته : خداوند در این آیه هم به مسئله برزخ و هم مسئله معاد و حیات پس از مرگ اشاره فرموده است .

ویژگی های عالم برزخ :

1 وجود حیات : فرشتگان الهی پس از مرگ انسان ، حقیقت وجود او را ( روح او را ) دریافت می کنند که نشان از فعالیت روح تا روز قیامت دارد .

تعریف توفّی : دریافت روح بصورت تمام و کمال و بوسیله فرشتگان الهی را توفّی گویند .

2 وجود شعور و آگاهی  : دو نشانه و علامت بر وجود شعور و آگاهی در عالم برزخ عبارتند از :

اوّلا : گفتگوی فرشتگان الهی با انسان پس از مرگ

 ثانیا : سخن گفتن پیامبر اسلام ص با کشتگان جنگ بدر

3 وجود ارتباط میان عالم برزخ و عالم دنیا

ذکر چند دلیل بر وجود این ارتباط :

اولا : بسته نشدن پرونده اعمال انسان پس از مرگ که فرمود : بما قدّم و اخّر یعنی خداوند هم به اعمال ما تقدّم و هم اعمال ما تأخّر رسیدگی می کند .

ثانیا : دریافت خیرات بازماندگان ( اعمال ما تأخّر )

ثالثا : ارتباط فرد فوت شده با بازماندگان

تعریف اعمال ما تقدّم : اعمال خوب یا بدی که انسان در دنیا در زمان زنده بودن خودش انجام می دهد و در قیامت نتیجه خوب یا بد آنرا می بیند .

تعریف اعمال ما تأخّر : اعمال خوبی که دیگران بعد از مرگ برای انسان انجام می دهند مانند خیرات و .... .

 

درس ششم : قیامت

 

دو مرحله قیامت :

مرحله اوّل قیامت : ( شروع این مرحله با پایان یافتن دنیا است )

وقایع مرحله اول قیامت :

1 شنیده شدن صدای ترسناک ( نفخ صور )

تعریف نفخ صور : صدایی ناگهانی و ترسناک قبل از قیامت که در قرآن با نام نفخ صور آمده است .

2 مرگ اهل آسمان و زمین

3 تغییر در ساختار آسمان و زمین

نمونه هایی از این تغییرات عبارتند از :

-       تحولی عظیم در آسما نها و زمین رخ می دهد.

-        خورشیددرهم می پیچد و بی نور و تاریک می شود.

-       آن همه ستاره ای که در آسمان می درخشید، همه به یک بارهتیره می شوند

-       زمین به شدت به لرزه در می آید  و خرد می شود،

-         کوه ها سخت درهم کوبیده شده و متلاشی می شوند و همچون ذرات گرد و غبار در هوا پراکنده می گردند.

 

آیه قرآن :

یَومَ تَرجُفُ الاَرضُ وَ الجِبالُ در آن روز که زمین و کوه ها سخت به لرزه درآیند

وَ کانَتِ الجِبالُ کَثیبًا مَهیلً

در آن روز که زمین و کوه ها سخت به لرزه درآیند و کوه هاچنان درهم کوبیده شوند که به صورت

توده هایی از شن نرم درآیند.

 

مرحلۀ دوم قیامت ( آمادگی جهت دریافت پاداش و کیفر )

 

وقایع مرحله دوّم قیامت عبارتند از :

 

1-  زنده شدن همه مردگان : در این مرحله با شنیدن صدای ترسناک دوم ( نفخ صور دوّم ) همه مردگان دوباره زنده می شوند و در پیشگاه خدا حاضر می شوند .

 

2-  کنار رفتن پرده از حقایق عالم : در این مرحله واقعیت همه اعمال و رفتار و نیت ها و ... مشخص می شود .

 

3-  بر پا شدن دادگاه عدل الهی : اعمال، افکار و نیت های انسان ها در ترازوی عدل پروردگار سنجیده می شود .

نکته : ملاک و میزان سنجش اعمال انسان ها اعمال پیامبران و امامان می باشد .

علّت : چون اعمال آنها عین آن دستوری است که خداوند به آن دستور داده است .

4 دادن نامه اعمال :  اینکه نامه عمل نیکوکاران را به دست راست و نامه عمل بدکاران را به دست چپ آنها می دهند .

سؤال : تفاوت نامه عمل در دنیا و آخرت چیست ؟

نامه عمل در آخرت همان حقیقت و باطن عمل است یعنی انسان در قیامت عین عمل خود را می بیند بخلاف نامه عمل در دنیا که فقط گزارشی از عمل می باشد .

نکته مهم :

انکار پرونده اعمال در قیامت ممکن نیست چون :

اولا : عین عمل انسان به او نشان داده می شود .

ثانیا : خداوند شاهدان و گواهانی را حاضر می کند تا به اعمال انسان شهادت دهند .

 

5 حضور شاهدان و گواهان :

الف : پیامبران و امامان :

 به سه دلیل پیامبران و امامان بهترین شاهد می باشند :

دلیل اول : به ظاهر و وباطن عمل انسان آگاهی دارند .

دلیل دوّم : دچار خطا و اشتباه نمی شوند .

دلیل سوم : خداوند پیامبر را بهترین شاهد معرفی می کند .

ب : فرشتگان الهی :

قرآن کریم :

وَ اِنَّ عَلَیکُم لَحافِظینَ     بی گمان برای شما نگهبانانی هستند،

کِرامًا کاتِبینَ                    نویسندگانی گران قدر،

یَعلَمونَ ما تَفعَلونَ           می دانند آنچه را که انجام می دهید.

 

نکته : منظور از نگهبان در این آیه همان شاهد و گواهان می باشد .

 

ج : اعضای بدن انسان :

قرآن کریم :

اَلیَومَ نَختِمُ عَلی اَفواهِهِم                امروز بر دهانشان مهر می نهیم

وَ تُکَلِّمُنا اَیدیهِم                                و دست هایشان با ما سخن می گوید

وَ تَشهَدُ اَرجُلُهُم                                و پاهایشان شهادت می دهد

بِما کانوا یَکسِبونَ                            درباره آنچه انجام داده اند.

 

نکته :  انسان خطاکار در قیامت نمی تواند اقرار اعضای بدن خود را انکار کند و مجبور است آنچه اعضای بدن خودش می گویند را قبول کند .

 

درس هفتم : فرجام کار( سرنوشت انسان تا جایگاه ابدی )

 

1 جایگاه نیکوکاران ( بهشت )

برخی خصوصیات بهشت :

-       بهشت درب ها و درجات مختلف دارد که بهشتیان اعم از پیامران و مومنین و متّقین هریک از دربی از آن وارد می شوند .

-       بهشتیان هرچه بخواهند واراده کنند آماده می بینند .

-       حزن و اندوه و مانند آن در بهشت راه ندارد .

سؤال : چرا به بهشت ( دارالسلام ) می گویند ؟

پاسخ :  بهشت سرای سلامتی یا دارالسلام است یعنی هیچ نقصانی، غصه ای، ترسی، بیماری ای، جهلی، مرگ

و هلاکتی، و خلاصه، هیچ ناراحتی و رنجی در آنجا نیست.

نکته 1 : همنشینان بهشتیان ؛ دوستان و هم نشینان انسان در آنجا، پیامبران، راستگویان، شهیدان و نیکوکاران اند و آنان چه نیکو هم نشینانی هستند.

نکته 2 : با تدبّر در آیات قرآن فهمیده می شود که اگر انسان بخواهد اهل بهشت باشد باید در دنیا مواردی را رعایت کند که برخی از آنها عبارتند از :

-       راستگویی و صداقت

-       انفاق، فروبردن خشم، طلب آمرزش از گناهان و ستم ها

-       امانت داری، شهادت درست، مواظبت بر نماز 

2 جایگاه بدکاران ( جهنّم و دوزخ )

برخی ویژگی های جهنّم :

-       دوزخیان در غل و زنجیر اند .

-       آتش جهنّم بسیار سخت وسوزاننده است چراکه آتش نتیجه عمل خود آنان است و درون آنها را نیز می سوزاند.

سؤال : اهل دوزخ از خداوند چه می خواهند و چه پاسخی می شنوند ؟

جواب :آنان به خداوند می گویند: پروردگارا شقاوت بر ما چیره شد و ما مردمی گمراه بودیم.

ما را از اینجا بیرون بر که اگر به دنیا بازگردیم، عمل صالح انجام می دهیم.

پاسخ قطعی خداوند این است که آیا در دنیا به اندازه کافی به شما عمر ندادیم تا هرکس می خواست به

راه راست آید؟  ما میدانیم اگر به دنیا بازگردید، همان راه گذشته را پیش می گیرید.

سؤال : شیطان در پاسخ به گروهی از دوزخیان که دیگران و شیطان ها را مقصّر می دانند چه می گوید ؟

پاسخ : او می گوید: شیطان می گوید من فقط شما را فراخواندم و شما نیز مرا پذیرفتید. مرا ملامت نکنید، خود را

ملامت کنید.

نکته مهم : نگهبانان جهنّم همان فرشتگان الهی اند که از طرف خداوند مأمورند و مقام بالایی دارند .

سؤال : نگهبانان جهنّم در پاسخ به عدّه ای از دوزخیان که تخفیف می خواهد چه پاسخی می دهند ؟

جواب : فرشتگان می گویند: مگر پیامبران برای شما دلایل روشنی نیاوردند؟ آنان می گویند: بلی! فرشتگان نیز تقاضای آنها را نم یپذیرند و درخواستشان را بیجا می دانند .

 

نکته 1 : با تدبر در آیات مربوط به جهنم فهمیده می شود که اهل جهنّم در دنیا مرتکب گناهانی شده اند و در آخرین لحظه نیز توبه آنها مورد قبول واقع نمی شود .

نکته 2 : با تدبر در آیات مربوط به جهنم فهمیده می شود برخی از گناهان دوزخیان عبارتند از :

عدم برپایی نماز، عدم کمک به نیازمندان، گناه ومعصیت، تکذیب قیامت، اصرار بر گناهان .

 

انواع رابطۀ میان عمل و پاداش و کیفر : ( یعنی رابطه اعمال دنیایی با جزا و پاداش اخروی )

 

1 - قراردادی:  پاداش و کیفر براساس مجموعه ای از قراردادها تعیین می شود .

توضیح در قالب مثال : اینکه اگر کارگر در طول روز، کار معینی را انجام دهد، دستمزد مشخصی در برابر آن کار دریافت می کند، همچنین اگر کسی مرتکب جرمی شود، مطابق با قوانین و مقررات به پرداخت جریمه  نقدی یا زندان و نظایر آن محکوم می شود.

دو نکته مهم :

1-   رابطه میان کارها و پادا شها و کیفرها، یک رابطه قراردادی است و انسان ها می توانند با وضع قوانین جدید این رابطه ها را تغییر دهند .

2-   آنچه در اینجا اهمیت دارد، تناسب میان جرم و کیفراست تا عدالت برقرار گردد.

 

2 -  طبیعی: گاهی پاداش و کیفر، محصول طبیعی خود عمل است مثلاً اگر کسی سیگار بکشد، به امراض گوناگونی مبتلا می شود .

نکته مهم : در این نوع و انسان ها نمی توانند پاداش و کیفر را تغییر دهند، بلکه باید خود را با آن هماهنگ کنند و با آگاهی کامل از آن برنامه زندگی خود را تنظیم و سعادت زندگی خویش را تأمین کنند .

3 تجسّم عمل :  هر عملی یک جنبه ظاهری و یک جنبه باطنی دارد. جنبه ظاهری بعد از عمل از بین می رود؛ اما جنبه باطنی هرگز از بین نمی رود و در روح هرانسانی باقی می ماند.

بنابراین، هر عملی که ما در زندگی دنیوی انجام می دهیم، حقیقت و باطن آن عمل در جهان آخرت به صورت زشت یا زیبا، لذت بخش یا دردآور مجسم می شود و انسان خود را در میان باطن اعمال خود می بیند.

قرآن کریم :

 اِنَّ الَّذینَ یَأکُلونَ                          کسانی که می خورند

اَموالَ الیَتامى ظُلمًا                       اموال یتیمان را از روی ظلم

اِنَّما یَأکُلونَ فى بُطونِهِم نارًا          جز این نیست که آتشی در شکم خود فرو می برند

وَ سَیَصلَونَ سَعیرًا                            و به زودی در آتشی فروزان درآیند.

 موضوع آیه : آنچه در روز قیامت به عنوان پاداش یا کیفر به ما داده می شود، عین عمل ماست.

 

حدیث :

 رسول خدا ص ضمن نصیحتی به یکی از اصحاب خود بهترین هم نشینی که از انسان جدا نمی شود را اعمال و کردار او معرفی می کند .

پایان 

درس هشتم : آهنگ سفر

موضوع درس : گام گذاشتن در مسیر قرب و ثابت قدم ماندن در آن و ارائه راهکارها

 

راهکارها و اقدامات :

1 - تصمیم و عزم برای حرکت :

عزم در لغت : اراده و تصمیم بر انجام هرکاری را گویند .

سوال :آثار عزم قوی را بنویسید .

پاسخ :

الف : استواری بر هدف

ب :شکیبایی و تحمل سختی ها برای رسیدن به آن هدف

سوال : کاربرد عزم را بنویسید .

پاسخ :آدمی با عزم خویش، آنچه را که انتخاب کرده است، عملی میسازد.

البته عزم و اراده انسا نها متفاوت است، هرقدر عزم قوی تر باشد، رسیدن به هدف آسان تر است .

سوال : سفارش لقمان حکیم به فرزندش را بنویسید .

پاسخ : داشتن صبر در مسیر قرب الهی

              وَ اصبِر عَلی ما اَصابَکَ            بر آنچه (در این مسیر) به تو می رسد صبر کن

اِنَّ ذلِکَ مِن عَزمِ الاُمورِ            که این از عزم و اراده در کارهاست.

2 عهد بستن با خدا

سوال : دربارۀ عهد با خدا خوب است چه مواردی را انجام دهیم؟

پاسخ :

اول: برای عهد بستن، بهترین زمان ها را انتخاب کنیم. بعد از نماز، شب های قدر و شب یا روز

جمعه زمان های خوبی برای عهد بستن با خدا هستند.

دوم: عهد و پیمان خود را در زمان های معینی، مانند آخر هر هفته، آخر هر ماه یا شب قدر هر سال،

تکرار کنیم تا استحکام بیشتر پیدا کند و به فراموشی سپرده نشود.

3 مراقبت :

باقی ماندن بر پیمان خود با خدا و وفای بر عهد، رضایت خدا را در پی دارد و شکستن پیمان، شرمندگی در مقابل او را به دنبال می آورد .

سؤال : امام علی ع در مورد مرحله مراقبت در مسیر قرب الهی چه می فرمایند ؟

پاسخ : گذشت ایام، آفاتی در پی دارد و موجب از هم گسیختگی تصمیم ها و کارها می شود .

 

4 محاسبه و ارزیابی :

توضیح : بعد از مراقبت، نوبت محاسبه است تا میزان موفقیت و وفاداری به عهد، به دست آید و عوامل موفقیت یا عدم موفقیت، شناخته شود.

سؤال : بعد از محاسبه در صورتی که انسان موفق یا ناموفّق باشد چه برخوردی باید داشته باشد ؟

پاسخ : بعد از محاسبه اگر معلوم شود که در انجام عهد خود موفق بوده ایم، خوب است خدا را سپاس بگوییم و شکرگزار او باشیم؛ زیرا می دانیم که او بهترین پشتیبان ما در انجام پیمان هاست.

اما اگر معلوم شود که سستی ورزیده ایم، خود را سرزنش کنیم و مورد عتاب قرار دهیم و از خداوند

طلب بخشش کنیم و با تصمیم قوی تر، دوباره با خداوند عهد ببندیم و وارد عمل شویم.

سؤال : رسول خدا درمورد محاسبه و ارزیابی انسان چه فرمودند ؟

پاسخ : پیامبر اکرم فرمود:

حاسِبوا اَنفُسَکُم قَبلَ اَن تُحاسَبوا

به حساب خود رسیدگی کنید، قبل از اینکه به حساب شما برسند .

استحکام بیشتر پیدا کند و به فراموشی سپرده نشود.

 

تدبّر :

سؤال : نکته مهم هر یک ازآیات را بیان کنید ؟

-        و هر که به عهدی که با خدا بسته وفادار بماند، به زودی پاداش عظیمی به او خواهد داد.

سوره فتح، آیه ١٠ ( نکته : عهد با خدا )

-       کسانی که پیمان الهی و سوگندهای خود را به بهای ناچیزی می فروشند آنها بهره ای در آخرت

نخواهند داشت؛ و خداوند با آنها سخن نمی گوید و به آنان در قیامت نمی نگرد و آنها را از گناه

پاک نمی سازد و عذاب دردناکی برای آنهاست.( نکته آیه : سرانجام نقض عهد با خدا قهر و عذاب الهی است ) سوره آل عمران، آیه ٧٧

-       به پیمانی که با من بسته اید وفا کنید تا من نیز به پیمان شما وفا کنم. سوره بقره، آیه ( نکته آیه : سرانجام وفای به عهد الهی توجه خداوند متعال است )

 

سؤال : از نظر حضرت علی علیه السلام زیرک ترین انسان ها چه کسانی می باشند ؟

پاسخ :

حضرت علی ع فرمود: کسی که از خود و عمل خود برای بعد از مرگ حساب بکشد.

پرسیدند: چگونه؟

فرمود: چون صبح تا شب به کار و زندگی پرداخت، در شب به خود برگردد و بگوید:

ای نفس! امروز روزی بود که بر تو گذشت و دیگر باز نمی گردد.

سؤال :  علّت ضرورت داشتن الگو برای رسیدن به هدف را بیان کنید .

اولاً به ما ثابت می کند که این راه موفقیت آمیزاست؛

ثانیاً می توان از تجربهٔ آنان استفاده نمود و مانند آنان عمل کرد

ثالثا می توان ازآنان کمک گرفت و با دنباله روی از آنان سریع تر به هدف رسید.

 

سؤال : قرآن کریم چه کسی را بعنوان بهترین الگو معرفی می کند ؟

پاسخ : قرآن کریم، پیامبر را به عنوان الگو معرفی میکند و می فرماید:

رسول خدا برای شما نیکوترین اسوه است .

 

سؤال مهم : چگونه میشود انسا نهای بزرگی را که حدود 1400 سال قبل زندگی کرده اند، اسوه قرار داد؟

پاسخ این است که اسوه بودن آن بزرگان مربوط به اموری که به طور طبیعی و با تحولات صنعتی تغییر می کنند،

نیست بلکه اسوه بودن در اموری است که همواره برای بشر خوب و با ارزش بود ه اند همچون عدالت، گذشت، فداکاری، مهربانی، داشتن نظم و برنامه در زندگی .

 

سؤال مهم دوم : پیامبر یک انسان معصوم است؛ چگونه می توان ایشان را اسوه قرار داد و مثل او عمل کرد؟

پاسخ این است که ما او را اسوه کامل خود قرار می دهیم؛ چون میدانیم که هر کاری که انجام داده،

درست بوده و مطابق دستور خداوند بوده است.

 اما اسوه قرار دادن ایشان به این معنا نیست که ما عین او باشیم و در همان حد عمل کنیم، بلکه بدین معناست که در حد توان از ایشان پیروی کنیم و خود را به راه و روش ایشان نزدیک تر کنیم.

 

امیرالمؤمنین دربارۀ چگونگی پیروی از امام خود می فرماید:

آگاه باش برای هر پیروی کننده ای، امام و پیشوایی است که باید از او تبعیت کند و از علم او کسب

نور کند. هشیار باش، امام شما از دنیایش به دو لباس کهنه و از خوراکش به دو قرص نان کفایت کرده

است. اما شما قطعاً توانایی این قناعت را ندارید؛ ولی با پرهیزکاری و کوشش ]در راه خدا[ و عفت و

درستکاری مرا یاری کنید.

پایان